Temel Linux Komutları
13/10/2025
🗂 Dosya ve Dizin Gezintisi
| Komut | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
pwd | Bulunduğun dizinin yolunu gösterir | pwd |
ls | Dosya ve dizinleri listeler | ls -l |
cd | Dizin değiştirir | cd Documents |
tree | Dizin yapısını ağaç biçiminde gösterir (yüklüyse) | tree |
📁 Dosya ve Dizin Yönetimi
| Komut | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
touch | Boş bir dosya oluşturur | touch dosya.txt |
mkdir | Yeni bir dizin oluşturur | mkdir yeni_klasor |
cp | Dosya veya dizin kopyalar | cp dosya.txt kopya.txt |
mv | Dosya veya dizin taşır / yeniden adlandırır | mv dosya.txt klasor/ |
rm | Dosya siler | rm dosya.txt |
rm -r | Dizinleri ve içeriğini siler (geri alınamaz) | rm -r klasor |
📖 Dosya Görüntüleme ve Düzenleme
| Komut | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
cat | Dosya içeriğini gösterir | cat dosya.txt |
less | Uzun dosyaları sayfa sayfa gösterir | less uzun_dosya.txt |
head | Dosyanın ilk satırlarını gösterir | head -n 10 dosya.txt |
tail | Dosyanın son satırlarını gösterir | tail -n 10 dosya.txt |
nano / vim | Terminal içinde dosya düzenlemeye yarar | nano dosya.txt |
⚙️ Sistem ve Süreç Yönetimi
| Komut | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
whoami | Giriş yapılan kullanıcıyı gösterir | whoami |
uname -a | Sistem bilgilerini gösterir | uname -a |
top / htop | Çalışan işlemleri gösterir | top |
ps | Çalışan süreçleri listeler | ps aux |
kill | Belirli bir işlem kimliğini (PID) sonlandırır | kill 1234 |
shutdown | Sistemi kapatır | sudo shutdown now |
🌐 Ağ (Network) Komutları
| Komut | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
ping | Ağ bağlantısını test eder | ping google.com |
ifconfig / ip a | Ağ arayüzlerini gösterir | ip a |
curl | Bir URL’den veri çeker | curl https://example.com |
wget | İnternetten dosya indirir | wget https://example.com/dosya.zip |
🔍 Arama ve Bulma Komutları
| Komut | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
find | Dosya ve dizin arar | find . -name dosya.txt |
grep | Dosya içinde metin arar | grep "kelime" dosya.txt |
locate | Dosya yollarını hızlıca bulur (veritabanı kullanır) | locate dosya.txt |