Turing Testi Nedir?

21/11/2021
Turing Test

Turing testi nedir? Adını İngiliz matematikçi Alan Turing’den alan Turing testi bir diyalog içerisinde karşıdaki kişinin yapay zeka mı yoksa gerçek insan mı olup olmadığını ölçmeye çalışan bir test türüdür.

Basitçe Turing testi bir makinenin (yapay zekanın) insana göre gösterdiği akıl davranışını test eder.

Testin işleyiş sürecinde bir insan karşısındaki kişiye sorduğu sorulardan aldığı cevaplara göre gerçek bir insan ile mi yoksa bir makine ile mi diyalog içinde olduğunu tahmin etmeye çalışır.

Testi yapan kişi karşısındaki iki katılımcıya sorular yöneltir. Bu sorular sadece klavye üzerinden yazılı olarak iletilir, herhangi bir konuşma geçmez. Eğer testi yapan kişi karşısındaki 2 farklı yerden aldığı cevaplara göre insan ile makine arasında ayrım yapamazsa yapay zeka testi geçmiş kabul edilir.

Buradaki asıl kısas makinenin sorulan sorulara doğru ya da yanlış cevap vermesi değil, bir insanın vereceği cevaplara ne kadar benzer cevaplar verdiğidir.

Turing testinin ortaya çıkışı Alan Turing’in makineler düşünebilir mi sorusundan ortaya çıkmıştır. Makineler düşünebilir mi ve insanları taklit edebilir mi?

Alan Turing, Turing testini ilk duyurduğundan beri etkili olmuş ve sürekli tartışılmış, yapay zeka felsefesinde de önemli yer edinen bir kavram haline gelmiştir.

Turing Test & Alan Turing

Turing Testinde Zeka ve İnsan Davranışları

Turing testi karşıdaki bilgisayarın akıllıca davranıp davranmadığını doğrudan test etmez. Aslında makinenin bir insana ne kadar yatkın olduğunu test eder.

İnsan davranışı ve akıllı davranış tam anlamıyla aynı şey olmadığından, test 2 farklı ölçekte başarısız olabilir:

İnsanların Tüm Davranışları Zekice Değildir

İnsanların hata yapabilirler, her konuda %100 doğru olmak zorunda değiller ve yanılabilirler. Turing testi de bu konuda yapay zekanın zeki olmasına değil insan davranışlarını ne derece gerçekleştirebildini inceler.

Hatta hakaret, yalan söyleme eğilimi, yazım hataları vb. gibi insancıl davranışlarda bulunulması beklenir. Bir makine bu şekilde bir insanı taklit edemezse Turing testini geçemez.

İnsanlık Dışı Zeki Davranışlar

Turing testini geçmek için bir makinenin çok zor bir matematik sorusunu cevaplaması veya çok zekice bir davranış göstermesi gibi sonuçlar beklenmez. İnsanlar da bu konularda yanılabileceğinden dolayı makinelerin de bu konuda taklitçi olması beklenir.

Eğer makine bir insanın verebileceği cevaptan daha zekice bir cevap üretebilecek olsa dahi kasıtlı olarak kendisini saklamalıdır. Çünkü sorgulama yapan kişi bir insanın veremeyeceği bir şekilde karşı taraftan cevap alırsa, cevabı verenin insan değil makine olduğunun farkına varır ve makine testi geçemez.

Kaynakça:
https://en.wikipedia.org/wiki/Turing_test